Op of rond 21 december wordt Yule gevierd. Andere namen voor dit feest zijn, Joel, Midwinter en Winterzonnewende. Het is de kortste dag en de langste nacht van het jaar.
Het woord Yule stamt waarschijnlijk af van het Oudengels géol wat eerste kerstdag betekend of uit het Oudnoors jól wat heidens feest betekent.
Het is een tijd van terugtrekken, met vrienden en familie samen zijn, tradities doorgeven, het donker omarmen en nadenken.
We vieren de terugkomst van het licht.
Tradities
Dit is de tijd van het jaar dat moeder aarde verstild, maar als je heel goed luistert, kunnen we haar hartslag nog horen.
Nu alle oogst binnen is, leefden de mensen vroeger van het opgeslagen eten. Ze hoopten dat ze genoeg eten en hout voor vuur hadden om de winter door te komen. Ze gingen eerder naar bed en bleven langer in bed liggen om kaarsen, olie, en andere brandstoffen te besparen. Het was een soort van winterslaap, hun dagritme veranderde, werd stiller en ging gelijk lopen met de slapende wereld om hen heen.
In het drukke leven wat we tegenwoordig hebben is hier helemaal geen tijd voor. Terwijl heel veel mensen behoefte hebben om in de winter zichzelf terug te trekken. We vechten tegen het natuurlijke ritme in plaats van het te omarmen.
Het Yuleblok is traditioneel gemaakt van eik. De eerste stap van de ceremonie was het reinigen en zegenen van het huis. De vrouw des huizes was hier verantwoordelijk voor, terwijl de oudste man in huis op zoek ging naar het juiste stuk hout. En werd precies op de maat van open haard gezaagd. Versieringen werden in het hout gekerfd en het blok werd versierd met groene takken. Met whisky, mede of bier zalfden ze het Yuleblok in. Op de avond dat de zon stilstond (solstice) werd het blok aangestoken, met een stukje van het blok van het jaar ervoor. Als het blok goed brandde, werd er de hele nacht over gewaakt, er werden verhalen verteld, wensen gedaan en er werden toasts gegegeven. Als het Yuleblok tot de volgende ochtend brande, werd dit gezien als een positieve voorbode.
Dit is het moment dat koning Eik en zijn broer koning Hulst wederom vechten om te zien wie er mag heersen. Dit keer wint koning Eik, de God van het wassende licht, langzaam maar zeker keert het licht terug.
De twaalf dagen na de winterzonnewende zijn van vroeger uit de dagen van rust en inkeer.
Er zijn veel verschillende gebruiken te vinden over deze twaalf dagen en zijn in meerdere culturen bekend.
Volgens oude volksgebruiken worden we in deze tijd bezocht door geesten van overledenen. Wodan geeft tijdens de Wilde Jacht geesten toegang tot de aarde en leidt ze als een leger. Hij wordt geregeld door zijn vrouw Frigga vergezeld. Frigga wordt ook wel Vrouw Holle genoemd. In de nacht van Vrouw Holle, dit is de nacht tussen vijf en zes januari, wordt de macht van de geesten gebroken.
Er is hier zoveel informatie over te vinden, als je hier meer over wil weten raad ik het boek ‘De heilige nachten’ van Mirjam van Donselaar aan. Zij schrijft hier prachtig over en geeft je gelijk handvatten om het je eigen te maken.
In Twente waar ik woon werd en wordt nu nog de midwinterhoorn geblazen. Tegenwoordig wordt tijdens de adventstijd de midwinterhoorn geblazen.
Van oorsprong werd het gebruikt om het licht wakker te roepen en om het leven in de aarde te doen ontwaken. Door op het donkerste moment het licht wakker te roepen konden de dagen weer langer worden. Het is van oorsprong een ritueel rond de landbouw.
Vieren
Je kunt zelf een Yuleblok maken rond deze tijd. Dit kun je op de traditionele manier doen, maar je kunt ook een stuk boomstronk gebruiken en hier vier gaten in maken voor kaarsen en versieren. Je kunt hem op de eettafel zetten en de kaarsen branden tijdens het eten.
Versier je huis met groen, zoals een Yule boom. Versier deze met natuurlijke materialen. Een slinger van gedroogde sinaasappels, bij elkaar gebonden kaneelstokjes, dennenappels, appelschijfjes. Pinterest is wat dit betreft je beste vriend, ideeën genoeg.
Zelf vier ik het erg graag door al dansend rond het vuur rond te draaien, om het wiel van het jaar weer op gang te brengen.
Door te zingen, dansen en muziek te maken, zoals drummen, maak je de aarde weer wakker.
Twee jaar geleden las ik een stuk over bellen en dat ze zijn bedoeld als communicatiemiddel tussen de overleden voorouders en hun nabestaanden. Het geluid van bellen wordt opgevat als de stemmen van de geesten. Dit spreekt mij enorm aan en vandaar dat ik sindsdien rond deze tijd ook belletjes hang in mijn huis en een armband draag met belletjes eraan.
Bij ons thuis maken we voor iedereen in het gezin een zelfgemaakt cadeautje om aan elkaar te geven om te laten zien dat we elkaar waarderen. Dit kan een tekening zijn, gedicht, een couponboekje, een versierde steen, of wat we ook maar bedenken.
Kijk op de website van Lunadea voor 10 manieren om Yule te vieren!
Gezegend Yule,
Nicol
Foto: Hans Glaudemans fotografie
Ik ben Nicol, ik ben moeder van twee prachtige kinderen, gelukkig getrouwd en ik een ben heks. Al vanaf mijn jongere jaren voelde ik me aangetrokken door hekserij. Na jaren gelezen te hebben over het onderwerp, ben ik een aantal jaren geleden begonnen met een jaartraining en van daaruit kwam ik in een groep, een Sibbe, terecht. De Sibbe heeft mij als mens en in mijn ontwikkeling verrijkt en doet dat nog steeds. Daarnaast blijf ik mij ontwikkelen door cursussen te volgen. Op het moment ben ik bezig met een schrijfcursus en als beginnend schrijver vind ik het dan ook super leuk om dit blog te mogen schrijven.